16 januari 2014

Ferdinand Domela Nieuwenhuis, socialist uit overtuiging.

Als je met een gouden lepel wordt geboren is de bereidheid tot delen een uitzondering…

Ferdinand Domela Nieuwenhuis kon dat wel. Geboren met een gouden lepel in de mond, maar vanuit overtuiging, ideologie en een groot rechtsgevoel bereid om al zijn bezit op te offeren voor een betere en eerlijker toekomst voor de minder bedeelden, met name de arbeiders rond 1880.

Als een van de grondleggers van het socialisme in Nederland en als belangrijkste politieke socialistische voorman van die tijd zette hij zich in voor de

minder bedeelden in een maatschappij die werd gekenmerkt door enorme klassenverschillen. Enorme rijkdom versus enorme armoede.

Hij werd hierom aanbeden en verguisd.

Ook Ferdinand maakte gebruik van de media. Hij richtte de krant Recht voor Allen op en in die krant werden allerlei misstandenaan de kaak gesteld. Het werd de spreekbuis voor socialistisch Nederland.
Als oprichter en redacteur van het blad Recht voor Allen werd hij verantwoordelijk gehouden voor een ingezonden en geplaatste brief waarin het functioneren van koning Willem III ter discussie werd gesteld. In het stuk werd Willem III verweten zich vooral met futiliteiten bezig te houden en niet met de noden van het volk. “Slechts zinneloze en zoute berichten omtrent handelingen van Zijne majesteit, die noch eerbied, noch toewijding, noch enige geestdrift kunnen uitlokken voor iemand die zo weinig werk van zijn baantje maakt”

Voor justitie was dit de stok die ze nodig hadden om die oproerkraaier aan te pakken. Hij werd aangeklaagd wegens majesteitsschennis en er werd 2 jaar celstraf geëist en kreeg uiteindelijk 1 jaar celstraf, bekrachtigd door de hoge raad. Zijn hoofd werd kaal geschoren zijn baard afgeknipt en hij werd in Utrecht vastgezet met het doel hem monddood te maken. Dat dit doel niet behaald werd was een enorme misrekening. Na zijn gevangenisstraf was hij populairder dan ooit en werd hij onthaald als Messias en verlosser. Uiteindelijk werd hij als eerste socialist gekozen in de Tweede Kamer.

De NOS is bezig met een documentaire 200 jaar Koninkrijk en heeft mij benaderd om hier als familielid van Ferdinand aan mee te werken. Dat heb ik met veel plezier gedaan.

We begonnen in Utrecht, de gevangenis waar Ferdinand uiteindelijk 7 maanden heeft vastgezeten. Het verhaal gaat dat prinses Emma, toen ze 7 jaar werd, haar vader heeft gevraagd gratie te verlenen… Ik denk eerder dat de verjaardag van Emma de uitweg bood aan een zeer netelige kwestie…
Thuis ben ik geïnterviewd over de rol die Ferdinand in de familie heeft gespeeld en uiteindelijk hebben ze nog wat beelden in de raadzaal geschoten.